Dolar 41,0253
Euro 47,8544
Altın 4.455,56
BİST 11.562,13
Adana Adıyaman Afyon Ağrı Aksaray Amasya Ankara Antalya Ardahan Artvin Aydın Balıkesir Bartın Batman Bayburt Bilecik Bingöl Bitlis Bolu Burdur Bursa Çanakkale Çankırı Çorum Denizli Diyarbakır Düzce Edirne Elazığ Erzincan Erzurum Eskişehir Gaziantep Giresun Gümüşhane Hakkari Hatay Iğdır Isparta İstanbul İzmir K.Maraş Karabük Karaman Kars Kastamonu Kayseri Kırıkkale Kırklareli Kırşehir Kilis Kocaeli Konya Kütahya Malatya Manisa Mardin Mersin Muğla Muş Nevşehir Niğde Ordu Osmaniye Rize Sakarya Samsun Siirt Sinop Sivas Şanlıurfa Şırnak Tekirdağ Tokat Trabzon Tunceli Uşak Van Yalova Yozgat Zonguldak
Bursa 32°C
Açık
Bursa
32°C
Açık
Çar 30°C
Per 31°C
Cum 32°C
Cts 32°C

“Yeni Bir Cihan İmparatorluğu Kurma Mücadelesi – Teşkilat-ı Mahsusa”

“Yeni Bir Cihan İmparatorluğu Kurma Mücadelesi – Teşkilat-ı Mahsusa”
26 Ağustos 2025 13:11
A+
A-

Osmanlı İmparatorluğu’nun son döneminde İttihat ve Terakki Cemiyeti’nin en stratejik aracı olan Teşkilat-ı Mahsusa, yalnızca bir istihbarat örgütü değil, aynı zamanda küresel ölçekte bir siyasi ve askeri vizyonun taşıyıcısıydı. Bu vizyonu en iyi özetleyen ibare, yazar ve araştırmacı Ekrem Hayri Peker’in de eserlerinde altını çizdiği gibi:

“Yeni Bir Cihan İmparatorluğu Kurma Mücadelesi”.


 Osmanlı’nın Çıkmazı ve İttihatçıların Kararı

  1. yüzyılın başında Osmanlı İmparatorluğu’nun mevcut sınırlar içinde ayakta kalamayacağı gerçeği İttihatçıların gözünde netleşmişti. Libya ve Batı Trakya’da elde edilen askeri başarılar, bu liderlere yalnızca savunma değil, aynı zamanda genişleme yoluyla ayakta kalma stratejisini deneme cesareti verdi.

Amaç, İran ve Gürcistan üzerinden Kırım, Kafkasya, Ural ve Türkistan’daki Türk topluluklarını bir “Türk Konfederasyonu” altında birleştirmekti.
Bu büyük tasavvurun en ciddi engeli ise, savaş sırasında Osmanlı’nın resmi müttefiki olan Almanya oldu. Almanya, kendi çıkarlarını korumak adına Osmanlı’nın bu yayılmacı hedeflerine çoğu zaman set çekti.


 Teşkilat-ı Mahsusa ve Rusya’nın Çöküşü

Teşkilat-ı Mahsusa’nın en önemli başarısı, Rusya’yı savaş dışı bırakma sürecindeki rolüydü. Bolşevik Devrimi’nin ardından Rusya’nın çökmesi, İttihatçıların ve bu gizli örgütün stratejik hedeflerini kolaylaştırdı.

Özellikle Kafkasya’da görev yapan Kafkas İslam Ordusu, tarihe altın harflerle geçti. Bu ordunun içinde yer alan isimlerden biri de mühendis araştırmacı-yazar Ekrem Hayri Peker’in dedesi Ahmet Peker’di.

Kafkas İslam Ordusu’nun Bakü’yü İngiliz ve Ermeni işgalinden kurtarması, Osmanlı açısından stratejik bir dönüm noktasıydı. Komutan Nuri Paşa, bu zaferin ardından kardeşi Enver Paşa’ya şu tarihi telgrafı çekti:

“Buradaki neft (petrol) Osmanlı’nın tüm borçlarını öder.”

Bu söz, yalnızca askeri bir başarıyı değil, Osmanlı’nın ekonomik kurtuluşu için görülen büyük umudu da ifade ediyordu.


 Yazarın Yolculuğu: Ekrem Hayri Peker

02 Ekim 1954’te Mustafakemalpaşa’da doğdu.

 Anadolu Üniversitesi Kimya Mühendisliği mezunu olan Peker, 30 yıl boyunca tekstil sektöründe çalıştı; dört yıl Özbekistan’da bulundu ve buradaki gözlemlerini Anadolu ile bağdaştırarak kitaplaştırdı.

 Tekstil teknolojileri üzerine yazdığı beş teknik kitap (2011–2019) sektörün önemli başvuru kaynakları arasında yer aldı. Ayrıca üniversitelerde nano kimyasalların tekstile uygulanması konusunda konferanslar verdi, İngiltere ve Pakistan’daki sempozyumlarda bildirileri kabul edildi.

 Akademik ve sektörel yazılarının yanında, Peker aynı zamanda iyi bir tarih okuru ve araştırmacısı olarak da öne çıktı. Okuduklarını “mühendis gözüyle” analiz ederek kaleme aldı.


 Tarih ve Kültür Alanında Eserleri

Ekrem Hayri Peker’in çalışmaları yalnızca tekstil alanıyla sınırlı kalmadı. Tarih, kültür ve şehir araştırmaları üzerine onlarca eser verdi. Bunlar arasında öne çıkan bazıları:

  • Teşkilat-ı Mahsusa’dan Kuşçubaşı Hacı Sami Bey (2012–2017)

  • Özbek Mektupları (2013)

  • Anadolu’dan Kafkasya’ya Zekeriya Efendi (2015)

  • Yeni Bir Cihan İmparatorluğu Kurma Mücadelesi – TEŞKİLAT-I MAHSUSA (ilk baskı: 2020, genişletilmiş baskı: 2025)

  • Çerkes Sürgünü, Keşiş Dağındaki Zeus, Bursa’da Sinema, Tarihin Aynasında Bursa (2023)

  • Avrupa ve Asya’da Erken Türkler, Adiğe Tarihinden Kesitler (2024)

  • Altıparmak ve Yahudilik, Bursa’nın Kurtuluşunda Milli Çeteler, Bir Zamanlar Kültürpark (2024)

  • 1950–60’lı Yıllarda Bursa’da Kültürel ve Sosyal Değişim, Bursa’nın Meyhaneleri, Bursa’nın Kahve Kültürü (2022–2023)

Yazar, ayrıca belgeseltarih.com ve teksarge.com sitelerinin kurucusudur.


 Değerlendirme

 Peker’in “Yeni Bir Cihan İmparatorluğu Kurma Mücadelesi – Teşkilat-ı Mahsusa” adlı çalışması, yalnızca bir gizli örgütün faaliyetlerini değil, aynı zamanda Osmanlı’nın son dönemindeki pan-Türkist vizyonunu, küresel jeopolitik engellerini ve ekonomik umutlarını ortaya koyması açısından önemlidir.

Kendi aile bağlarını da bu anlatıya dahil etmesi, eseri yalnızca akademik bir araştırma olmaktan çıkarıp aynı zamanda yaşanmış bir tarih tanıklığına dönüştürmektedir.

YORUMLAR

Henüz yorum yapılmamış. İlk yorumu yukarıdaki form aracılığıyla siz yapabilirsiniz.